Czas teraźniejszy w języku szwedzkim (presens)
Zasady
Często znając już język angielski, ucząc się kolejnego języka obcego mamy tendencję do porównywania go z językiem angielskim, i tym razem posłużę się tutaj porównaniem. W języku szwedzkim jest o wiele mniej czasów niż w języku angielskim. W języku angielskim jest czas teraźniejszy prosty (present simple) i teraźniejszy ciągły (present simple continuous). W języku szwedzkim nie ma takiego podziału. Jest tylko jeden czas teraźniejszy – presens.
Czasu teraźniejszego presens używamy:
- do wyrażania czynności, które dzieją się teraz – Jag ?ker hem nu. (Jadę teraz do domu)
- do wyrażania czynności, które dzieją się regularnie oraz z pewną częstotliwością (czynności powtarzalne). Jag brukar träna varje dag. (mam w zwyczaju trenować codziennie), Jag ?ker t?g till jobbet (Jeżdżę do pracy codziennie), Jag g?r i gymnasiet (Chodzę do średniej szkoły);
- do wyrażania czynności, które będą działy się w przyszłości i prawdopodobieństwo ich zdarzenia jest bliskie 99 %, np. Elen ?ker utomlands nästa vecka. (Elen wyjeżdża za granicę w przyszłym tygodniu)
- lub do wyrażenia reguł. Solen skiner. (Słońce świeci) Himlen är bl?. ( Niebo jest niebieskie).
Inne przykłady
On idzie do domu. – Han g?r hem.
Myję naczynia. – Jag diskar.
Mieszkam w Berlinie. – Jag bor i Berlin.
Pracuję w szpitalu. – Jag arbetar p? sjukhus.
Podsumowując, czas teraźniejszy w języku szwedzkim zastępuje 3 czasy, które są używane w języku angielskim : teraźniejszy prosty (present simple), czas teraźniejszy ciągły (present continuous) a nawet – czas przyszły prosty.
W jaki sposób tworzymy zdanie w czasie teraźniejszym ?
W języku szwedzkim, czasowniki dzielimy na 4 grupy. W zależności od tego, do jakiej grupy dany czasownik przynależy, zależeć będzie końcówka czasownika w czasie teraźniejszym. Czasowniki należące do 1-szej grupy, będą kończyły się na ?ar (np. arbetar, tittar, pratar), czasowniki należące do 2 i 4 grupy, będą miały końcówkę -er (np. kommer, säger, tänker) . Trzecia grupa zawiera czasowniki kończące się na samogłoskę inną niż a w bezokoliczniku, np. bo, m?. Czasownik w czasie teraźniejszym tworzony jest poprzez dodanie końcówki -r .
Powyższe zasady obrazuje tabela.
Group Infinitive Form in presens Ending Translation
I prata pratar -ar mówić
II sköta sköter -er opiekować się
III bo bor -r mieszkać
IV skriva skriver -er pisać